Ata Canani
(doğum: 1963, Kahramanmaraş, Türkiye)
“Sonuçta bu dünyanın bütün insanları, tek bir şey istiyor: mutlu olmak!”
Ozan Ata Canani, Almanya’daki misafir işçilerin sesi olan Türk-Alman müzisyeni.
Daha çocukken Canani, aile çevresinde ve düğünlerde kendi şarkılarını besteleyip çalardı. Babası 1971’de bir kaynakçıda misafir işçi olarak iş bulmuş ve Almanya’ya taşınmayı sevmesini sağlamak için de ona bir bağlama hediye etmişti. O günlerde on bir yaşında olan Canani başlarda zorluklar yaşasa da kısa süre sonra müziğin harika çocuğu olarak Almanca Türk Rock’n’Roll müziğinin temelini atacaktı.
Metinleri, Almanya’da yaşayan misafir işçilerin sosyal ve mali olarak sömürülmelerini ve ayrımcılığa uğramalarını yansıtır. Bu işçiler “ucuz iş gücü” olarak ülkeye çağrılmıştı, ama burada kalışları, işlerini tamamladıktan sonra vatanlarına dönme beklentisiyle bağlantılıydı. “Yabancılar defolun!” ve “Türklerin girmesi yasak!” gibi yazılamalar bu tutumu açıkça ortaya koyuyordu. Bu yazılamalar Ata Canani’nin Alman siyasetçilere hitap ettiği en ünlü şarkısı ‘Deutsche Freunde’ (Alman arkadaşlar) şarkısının tetiğini çekmişti. Şarkının son kıtasında “iki dünyaya bölünmüş” derken “Benim adım Ata, size soruyorum, şimdi nereye aitiz” diye devam eder. Sadece Türk dükkanlarında kaset olarak satılan bu kayıt ve diğer müzik eserleri o dönemde Alman dinleyiciler arasında ilgi görmemişti.
Ancak Imran Ayata ve Bülent Kullukcu’nun “Songs of Gastarbeiter” (Misafir İşçi Şarkıları) derlemesini yayınlamalarıyla Ata Canani ve eserleri geç de olsa övgü topladı. “Warte mein Land, warte” (Bekle vatanım, bekle) adlı ilk albümünü 2021’de kırk yıllık bir gecikmeyle yayınladı.
* https://deutschlandlieder.de (10.3.2023).